Abstract

This study aims to survey, analyse and evaluate the old tannery site in Kuşadası, Aydın; and to propose a refunctioning scheme for the continuation of its survival. An application project for the conservation of this site has been developed by Göç-Tur Firm, which has rented the site from the Ministry of Culture and Tourism for 49 years. This thesis questions Göç-Tur’s project and develops an academic approach for the conservation problem. It claims that determination of an appropriate function for the site should be based on evaluations at tannery unit and site scales. Detailed analysis is a prerequisite for understanding of values and problems. The refunctioning scheme should consider urban requirements, reuse preferences, theoretical scope and structural necessities.

The built cultural heritage in Kuşadası has been continuously damaged as a result of mass tourism and the absence of forward planning. Within this context, the old tannery site is a significant potential for Kuşadası as it still preserves the modest design character based on human scale and the original solid-void organization with minimum alterations. Moreover, the traditional leather production process documented via these tanneries is itself a value.

When refunctioning decisions are determined mostly with the employer preferences rather than detailed analysis and evaluation phases, these decisions may be incompatible with the case potential. In turn, the appropriate function for the tannery site has been clarified after deciphering its urban and documentary values; and also spatial and structural problems within the frame of contemporary theory of conservation. Consequently, refunctioning of the discussed tannery site as a commercial district with the association of leather goods has been achieved.

Aydın, Kuşadası’ndaki Eski Tabakhane Yapılarının Yeniden İşlevlendirilmeleri

Özet

Bu çalışma Kuşadası, Aydın’da eski tabakhane bölgesinde yer alan tabakhane yapılarının belgelenmesi, analizi, değerlendirilmesi ve varlıklarını sürdürebilmeleri için yeniden işlevlendirilmelerine yönelik öneri geliştirilmesini amaçlamaktadır. Bu bölgenin korunması için, alanı 49 yıllığına Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan kiralayan firma (Göç-Tur) tarafından bir uygulama projesi geliştirilmiştir. Bu tez kapsamında, Göç-Tur Firmasının hazırladığı proje değerlendirilmekte ve bölgenin korunması için bilimsel bir yaklaşım geliştirilmektedir. Bölge için doğru işlevin hangisi olacağının kararının, tek yapı ve alan ölçeğindeki değerlendirmelere dayanması gereklidir. Değerlerin ve sorunların anlaşılabilmesi için ayrıntılı analiz çalışmalarının yapılması bir önkoşuldur. Yeni işlev belirlenirken; çevre gereksinimleri, yeniden kullanım tercihleri, kuramsal gereklilikler ve taşıyıcı sistem verileri göz  önüne alınmalıdır.

Kuşadası’nın kültürel mirasını oluşturan yapılar, kitle turizmi ve planlama yetersizliği sonucunda sürekli zarar görmektedir. Bu bağlamda, eski tabakhane bölgesi, hala korumakta olduğu mütevazi tasarım özellikleri, özgün dolu-boş dengesi ve insan ölçeğine yakınlığı ile Kuşadası için önemli bir potansiyeldir. Ayrıca, tabakhane yapıları aracılığı ile belgelenen geleneksel deri üretim sürecinin kendisi de bir değerdir.

Yeniden işlevlendirme kararları ayrıntılı analiz ve değerlendirme evreleri sonucunda değil de daha çok işveren tercihleri doğrultusunda belirlendiğinde, bu kararlar bölgenin potansiyeli ile uyumlu olmayabilir. Tabakhane bölgesi için uygun işlev, kentsel ve belge değeri, ve mekansal ve taşıyıcı sistem sorunları belirlendikten sonra çağdaş koruma kuramları çerçevesinde netleştirilmiştir. Sonuç olarak, tartışılan tabakhane bölgesinin deri ürünleri ile bağlantılı bir ticaret alanı olarak işlevlendirilmesi uygun görülmüştür.